Strategia rozwoju powiązania kooperacyjnego
Strategia działania KLASTRA „CENTRUM BEZPIECZEŃSTWA TRANSPORTU
I DIAGNOSTYKI POJAZDÓW”
na lata 2017 – 2022
Jednostka koordynująca i Lider Klastra
Przemysłowy Instytut Motoryzacji
Opracowanie: luty 2017
STRATEGIA WSPÓŁPRACY W RAMACH DZIAŁANIA KLASTRA
„CENTRUM BEZPIECZEŃSTWA TRANSPORTU
I DIAGNOSTYKI POJAZDÓW”
Poniższa strategia rozwoju powiązania kooperacyjnego w ramach klastra pn. „Centrum Bezpieczeństwa Transportu i Diagnostyki Pojazdów” jest kontynuacją działania z lat 2012-2016.
1. Powiązanie kooperacyjne w ramach klastra pn. „Centrum Bezpieczeństwa Transportu i Diagnostyki Pojazdów” stanowi zgrupowanie działających w sektorze motoryzacyjnym niezależnych przedsiębiorców, w tym również nowo powstałych, prowadzących działalność innowacyjną oraz organizacji badawczych i instytucji otoczenia biznesu, które ma na celu stymulowanie działalności innowacyjnej poprzez promowanie intensywnych kontaktów, korzystanie ze wspólnego zaplecza technologicznego, wymianę wiedzy i doświadczeń, przyczynianie się do transferu technologii, tworzenia sieci powiązań oraz rozpowszechniania informacji wśród przedsiębiorców wchodzących w skład tego zgrupowania.
Korzyści wynikające ze współpracy w ramach klastra to:
- możliwość realizacji wspólnych projektów i inwestycji, których przedsiębiorca nie mogłyby prowadzić w sposób samodzielny,
- obniżenie kosztów oraz ryzyka realizacji projektów i inwestycji,
- większa możliwość kształtowania oraz oddziaływania i wpływania na otoczenie,
- podnoszenie konkurencyjności klastra na rynkach lokalnych i krajowych,
- podnoszenie atrakcyjności takich struktur kooperacyjnych dla firm zagranicznych,
- transfer wiedzy w ramach klastra,
- stworzenie dogodnych warunków dla środowiska w zakresie generowania innowacji,
- łatwiejszy dostęp do finansowania projektów w ramach krajowych i zagranicznych środków.
Prawidłowe funkcjonowanie w tego typu formie kooperacji wymaga stałego doskonalenia poprzez:
- stałą rozbudowę i rozwijanie sieci współpracy,
- cykliczną aktualizację strategii rozwoju i wzmacnianie więzi partnerstwa poprzez działania wspomagające, wspierające i zachęcające do rozwoju powiazania kooperacyjnego,
- aktualizację biznes planu powiązania kooperacyjnego,
- stałe poszukiwanie źródeł finansowania niezależnych inicjatyw projektowych i inwestycyjnych,
- instytucjonalizowanie inicjatywy.
Powodzenie rozwoju powiązania kooperacyjnego uzależnione jest od aktywności jego poszczególnych uczestników i inicjatyw lidera, który odpowiada za:
- prowadzenie spotkań i stymulowanie pracy zespołowej,
- negocjacje oraz doradztwo,
- monitorowanie i krytyczna ocena,
- aspekty psychologiczne,
- źródła finansowania,
- analizy działania powiązania kooperacyjnego,
- zarządzanie procesami w ramach powiązania kooperacyjnego,
- zarządzanie projektami i inwestycjami,
- pozyskiwanie wiedzy o rynku.
Klaster jako grupą niezależnych przedsiębiorstw, jednostek naukowych, instytucji otoczenia biznesu, działa w bliskiej przestrzeni, prowadząc komplementarną działalność gospodarczą. Wprawdzie cechą charakterystyczną klastra jest jednoczesne występowanie wzajemnej konkurencji i kooperacji, ale konkurencja wymusza ciągły postęp i wprowadzanie innowacji oraz poprawę efektywności. To z kolei umożliwia łączenie potencjału i kompetencji szeregu firm i innych podmiotów (uczelni, jednostek badawczych, administracji, instytucji otoczenia biznesu itp.), co w konsekwencji pozwala na realizację przedsięwzięć, które nie byłyby możliwe do przeprowadzenia przez pojedyncze, zwłaszcza mniejsze, przedsiębiorstwo. Klaster to grupa społeczna, której siła tkwi w dużej mierze w jakości i intensywności kontaktów osobistych przedstawicieli organizacji zrzeszonych w klastrze.
Wielostopniowa struktura klastra pozwala prowadzić zaawansowane prace badawczo-rozwojowe i realizować złożone projekty.
Podmioty wchodzące w skład klastra dzielą się między sobą wiedzą, doświadczeniami, uczą się od siebie nawzajem, dopingują do rozwoju, podejmują wspólne inicjatywy.
2. Geneza, forma organizacyjno – prawna i dokument powołujący klaster CENTRUM BEZPIECZEŃSTWA TRANSPORTU I DIAGNOSTYKI POJAZDÓW
Przemysłowy Instytut Motoryzacji od początku swego istnienia współpracuje z przedsiębiorstwami w zakresie opracowywania nowych wyrobów i wdrażania ich do produkcji. Ma więc bieżące rozeznanie w zakresie potrzeb przedsiębiorców branży motoryzacyjnej.
Przemysłowy Instytut Motoryzacji ma także stała współpracę z Politechniką Warszawską oraz Wojskową Akademią Techniczną.
Powyższe pozwoliło dostrzec potrzebę zwiększenia i sformalizowania współpracy w postaci powiązania kooperacyjnego Centrum Bezpieczeństwa Transportu i Diagnostyki Pojazdów.
Jako formę organizacyjno – prawną CENTRUM BEZPIECZEŃSTWA TRANSPORTU I DIAGNOSTYKI POJAZDÓW przyjęto Powiązanie Kooperacyjne. Porozumienie w sprawie współpracy w ramach projektu „Centrum Bezpieczeństwa Transportu i Diagnostyki Pojazdów” zawarto w dniu 23.01.2012 w Warszawie.
3. Analiza sytuacji sektora
Koordynator dokonał analizy potrzeb i specyfiki grupy docelowej i jej podstawie zdefiniował następujące problemy:
zbyt niski, często zbyt teoretyczny, poziom współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami a organizacjami badawczymi, które powinny wspierać producentów w doskonaleniu i wprowadzeniu na rynek nowych konkurencyjnych wyrobów;
- zbyt niski poziom kooperacji pomiędzy samymi przedsiębiorcami w procesie rozwoju technologii i opracowywanie innowacyjnych wyrobów na rynek;
- zbyt niski poziom współpracy pomiędzy przedsiębiorcami, jednostkami naukowymi, jednostkami otoczenia biznesu i agendą rządową (TDT), oraz Policją celem realizacji wspólnych, dobrze skoordynowanych, spójnych działań podnoszących bezpieczeństwo transportu (poprzez doskonalenie jakości produktów dla branży motoryzacyjnej);
- zbyt mała dostępność wyspecjalizowanych działań usługowych (m.in. specjalistycznych badań), co opóźnia wprowadzenie nowych produktów na rynek, podnosi koszty produkcji i zmniejsza ich konkurencyjność;
- ograniczenia pojedynczych przedsiębiorców w budowaniu specjalistycznego zaplecza badawczego na potrzeby testowania, badania, doskonalenia produktów i wyrobów;
- zbyt mało inicjatyw mających na celu zwiększenie bezpieczeństwa transportu, np. szkoleń dla pracowników uświadamiających znaczenie sprawności pojazdów i ich zespołów, także szkoleń w zakresie diagnostyki i doskonalenia techniki obsługi pojazdów.
Problemy zidentyfikowane na poziomie koordynatora powiązania kooperacyjnego, w odniesieniu do planu rozwoju powiązania kooperacyjnego są następujące:
- niedostosowanie aktualnie posiadanej infrastruktury do prowadzenia badań w dziedzinie bezpieczeństwa biernego (pasy bezpieczeństwa i poduszki powietrzne, oraz badania elektronicznych systemów bezpieczeństwa),
- niedostosowanie aktualnie posiadanej infrastruktury do realizacji prac związanych z budowa pojazdów ekologicznych o alternatywnym źródle napędu,
- niedostosowanie aktualnie posiadanej infrastruktury do prowadzenia badań w zakresie przydatności do ruchu drogowego pojazdów silnikowych i ich przyczep ze szczególnym uwzględnieniem proponowanych przez Komisje Europejską zmian przewidywanych do realizacji w Dyrektywie 2010/48/EU, oraz Dyrektywie 2007/46/WE,
- niedostosowanie aktualnie posiadanej infrastruktury do realizacji usług szkoleniowych w dziedzinie bezpieczeństwa, podnoszenia kwalifikacji i egzaminów na diagnostów szkoleń kadry technicznej oraz szkoleń kierowców z uwzględnieniem trybu przewidzianego dla osób niepełnosprawnych.
Zidentyfikowane problemy stają się istotnym zagrożeniem dla rozwoju branży, gdyż przemysł motoryzacyjny odgrywa aktualnie kluczową rolę w gospodarce europejskiej ze względu na swój udział w wielu innych dziedzinach przemysłu takich jak produkcja części i podzespołów, elektronika, informatyka i telekomunikacja i logistyka.
Obecnie samochód stał się nieodłączną częścią życia każdego niemal Europejczyka. Fakt ten pociąga za sobą konieczność przejmowania przez producentów pojazdów odpowiedzialności za życie i bezpieczeństwo swoich klientów. Europejski przemysł motoryzacyjny wyznacza i realizuje najwyższe międzynarodowe standardy w zakresie bezpieczeństwa kierowców, pasażerów i pieszych; ochrony środowiska oraz innowacyjności technologicznej.
4. Misja Klastra CENTRUM BEZPIECZEŃSTWA TRANSPORTU I DIAGNOSTYKI POJAZDÓW
Wspierania rzetelnej współpracy, prowadzenia badań oraz rozwijania nowych rozwiązań w dziedzinie bezpieczeństwa i ekologii transportu na terenie lokalizacji powiązania kooperacyjnego, zwiększanie międzynarodowej konkurencyjności branży, wypracowywanie wartości dodanej dla przedsiębiorstw współpracujących w ramach klastra.
Działanie Partnerów Porozumienia wg. umowy sprowadzać się będzie miedzy innymi do:
- działań zmierzających do utworzenia wspólnego ośrodka badawczo-dydaktycznego, służącego Partnerom w ich podstawowej działalności, zwanego „Centrum Bezpieczeństwa Transportu i Diagnostyki Pojazdów”,
- opracowania programu badawczo – rozwojowego Klastra,
- podejmowania działań zmierzających do pozyskiwania środków finansowych, na realizowane przez Klaster prace badawczo-rozwojowe oraz na jego funkcjonowanie,
- publikowania i propagowania wyników prac naukowo-badawczych w celu ich jak najszerszego wykorzystania przez przedsiębiorców,
- promowania, wspierania i integrowania działań realizowanych przez Partnerów porozumienia w celu podwyższenia bezpieczeństwa w transporcie drogowym,
- uczestniczenia w projektach, zarówno krajowych jak i zagranicznych, przygotowywanych z myślą o Klastrach,
- prowadzenia działań związanych z Promocją Klastra, utworzeniem internetowej bazy danych o produktach, technologiach, szkoleniach, targach, konferencjach oraz świadczonych przez Partnerów usługach,
- organizowania szkoleń, konferencji oraz warsztatów dla potrzeb członków Klastra,
- wypromowania Klastra na rynku krajowym i zagranicznych,
- zachęcania innych podmiotów do przystąpienia, działania i współpracy w ramach Klastra,
- pozyskiwania inwestorów dla działań inwestycyjnych w ramach Klastra.
5. Organizacja klastra
Zgodnie z Porozumieniem Kooperacyjnym Partnerzy, dla zapewnienia należytej współpracy w ramach Klastra, powołują Radę Klastra, w skład której wchodzi od 3 do 5 przedstawicieli Partnerów wybranych przez sygnatariuszy Porozumienia, w głosowaniu jawnym, na czteroletnią kadencję.
Do zakresu kompetencji Rady należy przede wszystkim:
1) ustalanie kierunków wspólnych działań,
2) zatwierdzanie planu zadań,
3) nadzorowanie działań podejmowanych przez Koordynatora,
4) przyjmowanie nowych członków Porozumienia /Partnerów/,
5) ustalenie regulaminu pracy Rady,
6) przyjmowanie na wniosek Koordynatora Klastra regulaminów korzystania z poszczególnych składników infrastruktury Klastra i oferowanych przez niego usług,
7) podejmowanie decyzji w sprawie powoływania organów doradczych, zespołów roboczych, których zadaniem jest merytoryczne wspieranie Rady.
Rada podejmuje decyzję dążąc do konsensusu. W przypadku jego braku decyduje głosowanie jawne z zachowaniem zwykłej większości głosów. W przypadku równej liczby głosów, głos decydujący posiada Przewodniczący Rady, a w przypadku jego nieobecności Zastępca Przewodniczącego.
Sprawy administracyjne klastra należą do koordynatora.
6. Strategia działania klastra:
1) Aktywne reprezentowanie interesów oraz stanowisk członków Klastra przed władzami, instytucjami oraz innymi organizacjami jak również współpraca z nimi;
2) Kreowanie i wspieranie innowacji i działalności badawczo–rozwojowej w zakresie przemysłu motoryzacyjnego na zasadzie inicjatyw i doradztwa bezpośredniego;
3) Promocję branży motoryzacyjnej oraz sprzyjanie lokalizacji w regionie przedsiębiorstw kooperujących z zachowaniem troski o interesy i dobre imię członków Klastra;
4) Wspieranie działalności przemysłowej i aktywności ekonomicznej swoich członków z uwzględnieniem ich charakteru i specjalizacji oraz wymianę doświadczeń przy zachowaniu zasady swobody kontraktowej oraz z uwzględnieniem ochrony informacji niejawnych członków Klastra;
5) Współpracę z organizacjami oraz placówkami naukowo-badawczymi, władzami oraz instytucjami;
6) Wspólne działania promocyjne i marketingowe;
7) Organizowanie seminariów, warsztatów, doradztwa dla Członków klastra oraz prowadzenie działalności informacyjnej i promocyjnej;
8) Utworzenie i prowadzenie systemu informacji i wymiany doświadczeń, służącego nawiązywaniu i rozwijaniu kontaktów naukowych i gospodarczych;
9) Promocję współpracy przedsiębiorstw z obszaru motoryzacji;
10) Pozyskiwanie środków unijnych w celu finansowania badań, inwestycji, przedsięwzięć gospodarczych wspierających rozwój branży motoryzacyjnej;
11) Pozyskiwanie inwestorów krajowych i zagranicznych dla przedsięwzięć z sektora motoryzacyjnego, realizowanych przy udziale Klastra;
12) Współpraca z innymi organizacjami krajowymi i zagranicznymi, których cele i zakres działalności pozostają zbieżne z celami i działalnością Klastra.
7. Korzyści dla członków klastra
Wśród korzyści dla członków klastra należy zaliczyć:
- dostęp do infrastruktury badawczej,
- dostęp do innowacyjnych rozwiązań powstających w jednostkach naukowo- badawczych klastra,
- nawiązanie nowych kontaktów biznesowych,
- poznanie możliwości potencjalnych partnerów (who is who),
- ułatwienie w tworzeniu wspólnych projektów innowacyjnych i biznesowych,
- umożliwienie realizowania wspólnych działań promocyjnych,
- zwiększoną wiedzę i umiejętności pracowników,
- lepiej przygotowani absolwenci do pracy w branży (praktyki studentów u partnerów przemysłowych),
- wzrost przychodów i zysków z prowadzonej działalności.
8. Podsumowanie
Chcemy być skuteczną, innowacyjną i rozpoznawalną organizacją o globalnym potencjale oddziaływania, zrzeszającą sektor prywatny i publiczny, w kształtowaniu sektora związanego z transportem drogowym w kraju i za granicą.
Chcemy osiągnąć pozycję kluczowego klastra w regionie poprzez promowanie kooperacji i partnerstwa przedsiębiorstw branży motoryzacyjnej dzięki wspólnym innowacyjnym, zaawansowanym technologicznie przedsięwzięciom wspieranym wiedzą naszych członków i partnerów.
